Điểm tin ngày 01/7/2009

1. FED có thể duy trì lãi suất cơ bản đồng USD ở 0% trong nhiều năm
Chủ tịch FED tại San Francisco, bà Janet Yellen cho rằng nhiều khả năng lãi suất cơ bản đồng USD sẽ được duy trì ở gần 0% trong một thời gian dài.
Trong phát biểu mới nhất với báo giới, bà nói: “Chúng tôi hết sức lo lắng, tỷ lệ thất nghiệp đã lên tới 9,4% và tỷ lệ lạm phát sẽ vẫn ở dưới mức cho phép của FED. Xét đến mức độ trầm trọng của khủng hoảng, chúng tôi muốn đưa ra thêm nhiều biện pháp nữa.”
2. Cung tiền đã lớn hơn tốc độ tăng GDP thực tế
Theo ông Bùi Bá Cường, Vụ trưởng Vụ Tài khoản quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cảnh báo 3 điểm đáng chú ý để đảm bảo kinh tế vĩ mô tăng trưởng vững chắc.
Thứ nhất, 6 tháng đầu năm, nhập siêu là 2,1 tỷ USD nhưng khi loại trừ việc tái xuất vàng thì nhập siêu là 4,6 tỷ USD.
Mức nhập siêu ngày càng lớn khi quí I, chúng ta nhập siêu 1 tỷ USD thì sang quí II, chúng ta đã nhập siêu tới 3,6 tỷ USD. Theo dự báo năm nay chúng ta sẽ nhập siêu khoảng 10 tỷ USD.
Thứ hai, về thu Ngân sách Nhà nước dự toán 2009 khoảng 390.000 tỷ tức là bản thân thu dự toán giảm 9.000 tỷ so với năm ngoái. Tuy nhiên, khả năng đạt dự toán chi là 390.000 tỷ là khó khăn và phải giảm từ 30 - 60 nghìn tỷ đồng.
Thứ ba, tính GDP 6 tháng đầu năm tăng theo giá thực tế là 12,4% (tốc độ so sánh với 3,9% so với 6 tháng đầu năm 2008), lạm phát là 10,27% (chỉ số giá bình quân 6 tháng đầu năm 2009 so với thời kỳ tương ứng của năm 2008).
Theo con số nhận được thì hiện tốc độ cung tiền (M2) 6 tháng đầu năm vượt tăng tốc độ tăng GDP (trong khi thông thường cung tiền thường thấp hơn GDP). (Bổ sung ý này ông Đỗ Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết: Cung tiền chỉ trong có nửa đầu năm đã tăng tới 16-17% so với cùng kỳ năm 2008).
Theo ông Cường so sánh, "năm 2008 chúng ta đã làm rất tốt, GDP tăng 29% theo giá thực tế thì cung tiền khoảng 20%. Tốc độ cung tiền của 2008, thấp hơn tăng trưởng GDP theo giá thực tế".
Cảnh báo về nguy cơ lạm phát, đại diện Vụ thương mại giá cả cho biết năm 2008 chúng ta đã phải trả giá việc nới lỏng cung tiền 2007. Vì vậy năm nay khả năng kiềm chế lạm phát dưới 1 chữ số là có thể thực hiện được. Tuy nhiên đại diện này cảnh báo nguy cơ lạm phát vào năm 2010 do những chính sách nới lỏng chính sách tiền tệ.
Ngoài ra, ông Đỗ Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết nếu 145.000 tỷ đồng tiền kích cầu không được sử dụng đúng, chính sách tiền tệ không thận trọng thì chắc chắn, tái lạm phát sẽ xảy ra.
Theo Tổng cục thống kê, quý I/2009, tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước chỉ đạt 3,1% bằng 41% tốc độ tăng của quý I/2008 và là quý có tốc độc tăng thấp nhất trong những năm qua.
Tuy nhiên, sang quý II, ước tính GDP tăng 4,5%, bằng 79% tốc độ tăng GDP quí II/2008 và cao hơn quý I năm nay là 1,4 điểm phần trăm.
Tốc độ tăng trưởng GDP 6 tháng năm nay tăng 3,9% so với 6 tháng năm 2008, trong đó khu vưc nông - lâm nghiệp và thủy sản tăng 1,25%; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 3,48% và khu vực dịch vụ tăng 5,5%.
Để đạt tăng trưởng 5% GDP năm nay, trong 6 tháng cuối năm phải tăng khoảng 5,9%.
3. Bất ổn kinh tế vĩ mô, lạm phát vẫn rình rập
Nhập siêu lớn và giá cả có thể tăng cao
Nhấn mạnh về yếu tố không bền vững của cân đối kinh tế vĩ mô, ông Bùi Bùi Bá Cường, Vụ trưởng Vụ Tài khoản quốc gia, nói: “Một bức tranh cũ tiếp tục tái diễn, đó là cán cân thương mại cả năm nay sẽ vẫn thâm hụt sâu.”
“Nhập siêu cả năm nay vào khoảng 10 tỷ USD. 6 tháng đầu năm, nhập siêu là 2,1 tỷ USD nhưng khi loại trừ việc tái xuất vàng thì nhập siêu là 4,6 tỷ USD. Mức nhập siêu ngày càng lớn khi mà quí I, chúng ta chỉ nhập siêu có 1 tỷ USD thì sang quí II, chúng ta đã nhập siêu tới con số 3,6 tỷ USD,” ông Cường nhấn mạnh.
Lý giải về khả năng chỉ số giá tiêu dùng sẽ còn tăng cao, bà Trần Thị Hằng, Vụ trưởng Vụ Thương mại giá cả, Tổng cục Thống kê, phân tích, tháng 6 năm nay so với tháng 12/2008, chỉ số giá tiêu dùng tăng 2,68%, là mức thấp nhất trong ba năm liên tục vừa qua.
Tuy nhiên, khi có yêu cầu phát triển sản xuất thì nhu cầu này sẽ phải có tác động đến giá hàng hoá.
Nền kinh tế thế giới đã xuất hiện những điểm sáng và do đó, xuất hiện nhu cầu sử dụng nguyên vật liệu, vì thế giá cả hàng hoá nguyên vật liệu cũng sẽ tăng. So với đầu năm, giá dầu thô cũng nhích lên và sẽ ảnh hưởng tới các mặt hàng khác.
Đặc biệt, 5 lần tăng giá xăng từ đầu năm đến nay chắc chắn sẽ tác động trực tiếp tới chỉ số CPI, đồng thời sẽ “ngấm dần” vào giá hàng hoá khác.
Với tất cả các lý do trên, Tổng cục Thống kê cho rằng, nguy cơ tái lạm phát vẫn rình rập. Chúng ta sẽ phải kiểm soát làm sao để lạm phát chỉ là 1 con số. Năm nay, Chính phủ đã có kinh nghiệm điều hành chính sách chống lạm phát nên có thể hi vọng, sẽ không xảy ra tình trạng như năm 2008.
4. Việc mua vàng của Trung Quốc và tác động đến thị trường
Trung Quốc đang xây kho dự trữ xăng dầu và lên kế hoạch mua tới 80 tỷ đô la vàng